Deze week, nu de herfststormen zich weer roeren, maak ik een poëtisch uitstapje onder de titel ‘Stad en de Rivier’. Een stad aan de rivier vertoont door de eeuwen heen veel kenmerken van deze rivier. Oude echtelieden gaan door de jaren heen ook veel op elkaar lijken. Hetzelfde geldt voor de baas en zijn hond, zegt men. Als die stad Wageningen heet en de rivier de Rijn is, waarin zijn die twee dan op elkaar gaan lijken? Net als de rivier kan de stad tijdenlang rustig wat voortkabbelen in de idyllische omgeving van de uiterwaarden. Maar plotseling komen er stormen, lijkt de rivier een duivelsbeest dat alles wil slopen.
In 1995 was het zelfs zo ernstig dat de Grebbedijk door dreigde te breken. In dat geval zou het hele achterland tot aan Amersfoort blank komen te staan. Daarom liet men toen
200.000 bewoners evacueren. Datzelfde woeste beest gromt ook vaak in het hart van de stad Wageningen. Allerlei, soms nog vrij nieuwe, gebouwen moeten dan zo nodig verwoest worden. Een paar voorbeelden zijn het Jan Kopshuis, de Dreijen en Zoötechniek. Het woeste beest in hart en hoofd van de stad gromt alleen maar: slopen, slopen en nog eens slopen.
Dan ineens gaat bij beide de storm weer liggen. Stad en de rivier vormen weer een idylle, een Romance Vadense. Onder die titel heb ik een paar maanden geleden voor de Wageningse historische muziekgroep Folkcorn de tekst voor een liedje geschreven over stad en de rivier. De liederen die Folkcorn over de hele wereld vertolkt zijn vaak vele honderden jaren oud. Wie weet zingt een folkgroep over drie- of vierhonderd jaar ook nog dit lied over de stad Wageningen die aan de rivier de Rijn ligt.

Stad en de rivier

De rivier, de rivier, stroomt al eeuwenlang voorbij
Trots en fier, langs de stad, in de Gelderse Vallei
De rivier, puur natuur, uiterwaarden, ecoparadijs
Galloways, konikspaard, zilverreiger, ereprijs

Stad en de rivier

De rivier, een zefier, soms een zoele zomerwind
Een vampier, onverhoeds een bloeddorstig duivelskind
De rivier, blaast en giert, najaarsstormen, schimmenrijk
De rivier, raast en tiert, beukt verongelijkt de dijk

Stad en de rivier

De rivier, cavalier, zomernachten, ochtenddauw
Op een pier, op een krib, hand in hand een man, een vrouw
De rivier, de rivier, zonder tijd en zonder grenzen
De rivier, de rivier, romance Rheno Vadense

Idyllische, soms kribbige, even grillige: stad aan de rivier.

2014-09-30