Op 20 november 2011 werd in heel Nederland één minuut lang geschreeuwd om cultuur.
In Wageningen deden destijds ik dat op het plein voor de Junushoff met nog een paar honderd Wageningers. Ik werd gevraagd om ‘de schreeuw’ te leiden. Speciaal daarvoor had ik een tekst geschreven met de titel: ‘De kunst laat zich de mond niet snoeren’.

Het fatale beleid van staatssecretaris Halbe Zijlstra heeft er niet alleen toe geleid dat er veel ontslagen vielen maar ook dat velen die zich de mond niet lieten snoeren en keihard doorgingen met hun werk, al enkele jaren in pure armoede leven. Volgens de huidige minister van cultuur, Jet Bussemaker, zullen daardoor binnenkort, vooral in de toneelsector, een groot aantal kunstenaars door de ondergrens zakken.

Je kunt jongens als Halbe Zijlstra, die er prat op ging dat hij niks van kunst wist en dat als een voordeel zag om er fors in te kunnen snijden, wel uit het dorp Oosterwolde halen maar het dorp krijg je niet meer uit de jongen. Ook al woont ie tegenwoordig in Wassenaar.

Wie alleen maar geïnteresseerd is in economische waarden en niets van kunst afweet, weet ook niet dat Vincent van Gogh tijdens zijn leven maar één schilderij heeft verkocht: De Rode Wijngaard’, Prijs: 400 Franse francs. Van de huidige waarde van dat schilderij zou Halbe Zijlstra een kasteel kunnen kopen met een Rolls Royce voor de deur en nooit meer hoeven te werken. Dus ook nooit meer op kunst bezuinigen.

Een paar maanden voordat Vincent van Gogh de Rode Wijngaard verkocht hield de 18-jarige Piet Mondriaan zijn eerste expositie. Zijn laatste schilderij ‘Victory Boogie Woogie’, heeft hij in 1944 onvoltooid nagelaten.

Achttien jaar geleden heeft de Nederlandse staat dat schilderij stiekem gekocht voor 37 miljoen euro. Stiekem omdat anders de prijs zou worden opgedreven. De Halbe Zijlstra’s van die tijd schreeuwden moord en brand over zoveel verspilling van hun belastinggeld.

Had de Nederlandse staat destijds maar meer van dit soort schilderijen gekocht. De waardestijging van ‘Victory Boogie Woogie’ maakt de aanschafprijs tot een ‘koopje’.
Dan heb ik het nog niet eens over de culturele waarde. Maar met dat vage begrip moet je bij de Halbe Zijlstra’s niet aankomen.

Wat dit allemaal met Wageningen te maken heeft? Onze oud-stadsdichter Laurens van der Zee die op 20 november 2011 ook om cultuur schreeuwde en de kunst in de openbare ruimte van Wageningen in kaart heeft gebracht, heeft een boek geschreven over drie jaar schrijven als stadsdichter in Wageningen. Vanaf 17 juli bij Kniphorst te verkrijgen. Aanbevolen: met een schreeuw.

2015-07-10